De darmen spelen een grote rol in jouw dagelijkse welzijn en je gezondheid. Ze zijn betrokken bij de hormoonproductie, ons immuunsysteem en natuurlijk ook je spijsvertering.

Je kunt je darm microbioom (voorheen darmflora) een handje helpen door er goed voor te zorgen. Door je darmen te voorzien van goede bacteriën, is het voor slechte bacteriën veel moeilijker om zich te vestigen. Waar goede bacteriën zitten, is geen plekje voor de slechte!

Wat zijn probiotica? Probiotica zijn levende micro-organismen die je binnen kunt krijgen door middel van gefermenteerde voeding of voedingssupplementen. In dit artikel bespreken we welke voordelen probiotica kent. Je zult ontdekken dat er natuurlijke probiotica zijn. Je hoeft er niet voor naar de apotheek.

Veel mensen denken bij bacteriën aan ‘vieze kleine beestjes die ziekten veroorzaken’, maar dat is een misvatting.  Er zijn namelijk ook bacteriën die het ontstaan van ziekten juist tégengaan.

Steeds meer onderzoeken wijzen erop dat het belangrijk is voor de gezondheid om een darm microbioom te hebben dat in balans is. Probiotische bacteriën uit gefermenteerde voeding en supplementen kunnen zorgen voor een gezond microbioom. In dit artikel zullen we de werking van probiotica bespreken.

Tot de gezondheidsvoordelen die worden toegeschreven aan het nuttigen van probiotische culturen en bacteriestammen horen bijvoorbeeld gewichtsverlies, een gezonde spijsvertering, een verbeterd immuunsysteem en minder ontstekingsvorming in de darmen (1)(2).

Deze gezondheidsvoordelen zijn het resultaat van het vermogen van probiotica om de natuurlijke balans van het microbioom te herstellen (3).

Wanneer het darm microbioom niet in balans is dan zijn er te veel slechte bacteriën en niet genoeg goede bacteriën.

Er kunnen verschillende oorzaken ten grondslag liggen aan deze disbalans. Denk bijvoorbeeld aan bepaalde ziekten of aandoeningen, medicatie (zoals antibiotica), ongezonde voeding of andere schadelijke (lifestyle)factoren.

Dit kan verstrekkende gevolgen hebben voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid, omdat er spijsverteringsproblemen, allergieën, mentale problemen, overgewicht en andere aandoeningen kunnen ontstaan (4).

In dit artikel worden de 7 wetenschappelijk bewezen gezondheidsvoordelen van probiotica uitgebreid besproken.

Voordelen Probiotica #1: Kunnen helpen om diarree te voorkomen en te verhelpen

Probiotica staan bekend om hun preventieve vermogen tegen diarree. Daarnaast kunnen ze ook de symptomen van diarree verminderen als je hier al last van hebt.

Diarree is een veelvoorkomende bijwerking van het gebruik van antibiotica. Deze bijwerking ontstaat omdat antibiotica een negatief effect hebben op de balans tussen goede en slechte bacteriën (5).

Een verstoord darm microbioom kan leiden tot diarreeklachten.

Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat het gebruik van probiotica samenhangt met een verminderd risico op antibiotica-gerelateerde diarreeklachten (6)(7)(8).

Uit een onderzoek bleek dat het gebruik van bepaalde probiotische stammen de duur van infectie-gerelateerde diarree met gemiddeld 25 uur kan terugbrengen (9).

De probiotische stam die volgens onderzoekers het meest bijdraagt aan het bestrijden van diarreeklachten is Lactobacillus rhamnosus (10).

Voordelen Probiotica #2: kunnen helpen om sommige mentale aandoeningen te verbeteren

Het klinkt misschien een beetje raar, maar je kunt door je microbioom te verbeteren ook je mentale stabiliteit vergroten.

Er zijn steeds meer onderzoeken die darmgezondheid koppelen aan je algehele stemming en mentale gezondheid (11).

In dierproeven én onderzoeken onder proefpersonen bleek dat het gebruik van probiotica-supplementen sommige mentale aandoeningen kan verbeteren (12).

Zo blijkt uit maar liefst 15 wetenschappelijke onderzoeken dat de zogenaamde Bifidobacterium en Lactobacillus-stammen het ontstaan van angsten, depressie, autisme, dwangstoornissen en geheugenproblemen kunnen tegengaan. Deze resultaten werden geboekt gedurende 1 tot 2 maanden supplementgebruik (13).

Een onderzoek onder 70 personen gedurende 6 weken wees uit dat de personen die tijdens deze periode probiotica namen duidelijke voordelen ervoeren op het gebied van algehele gezondheid, depressie, angst en stress (14).

Bij een ander onderzoek, onder 40 personen die kampten met een depressie, werd vastgesteld dat het nemen van probiotica gedurende 8 weken de depressie wist te verminderen.

Daarnaast werden bij deze mensen minder ontstekingswaarden gemeten en ook bleken de insulinewaarden in het bloed beter te zijn (15).

Voordelen Probiotica #3: kunnen helpen het hart gezond te houden

Probiotica kunnen je mogelijk bescherming bieden tegen hart- en vaatziekten doordat ze een positief effect hebben op de cholesterolwaarden.

Er zijn namelijk probiotische stammen die melkzuur produceren in het spijsverteringskanaal. Hierbij wordt gal afgebroken.

Gal is een stofje dat door je lichaam wordt aangemaakt om vetzuren af te breken. Het bestaat voor een groot deel uit cholesterol. Doordat gal makkelijker wordt afgebroken onder invloed van sommige probiotica komt er minder cholesterol in de bloedsomloop terecht (16).

Het is dan ook niet verwonderlijk dat er vijf onderzoeksverslagen zijn waarin wordt aangegeven dat het nuttigen van probiotische yoghurt gedurende 2 tot 8 weken al een cholesterolverlagend effect kan hebben (17).

Naast het cholesterolverlagend effect, waarbij met name het ‘slechte’ LDL-cholesterol wordt verlaagd, kunnen probiotica mogelijk ook een mild bloeddrukverlagend effect hebben (18).

Hoe lang je probiotica moet gebruiken voor dit effect? Onderzoekers geven aan dat, om dit bloeddrukverlagend effect te ervaren, probiotica-gebruik gedurende ten minste 8 weken is vereist.

Voordeel Probiotica #4: kunnen mogelijk helpen om bepaalde (huid)allergieën te bestrijden

Bepaalde probiotische stammen kunnen bijdragen aan het verminderen van eczeem bij kinderen en zuigelingen.

Zo werd erbij een onderzoek vastgesteld dat de symptomen van zuigelingen die kampten met eczeem verbeterden als zij melk kregen toegediend die was verrijkt met probiotica. De zuigelingen die deze probiotica niet kregen toonden geen of minder verbetering (19).

Een ander onderzoek volgde de kinderen van vrouwen die tijdens de zwangerschap probiotica hadden genomen. Uit dit onderzoek bleek dat deze kinderen 83% minder kans hadden op eczeem gedurende de eerste twee jaar van hun leven (20).

Bovenstaande onderzoeksresultaten zijn veelbelovend, maar om de daadwerkelijke effectiviteit van probiotica met betrekking tot huidproblemen te kunnen duiden is meer onderzoek nodig (21)(22).

Ook zijn er veelbelovende resultaten over een ontstekingsremmende functie van probiotica bij mensen met een melk- of zuivelallergie. Ook hier is meer onderzoek nodig om het daadwerkelijke verband tussen probiotica en zuivelallergieën vast te kunnen stellen (23).

Voordeel Probiotica #5: kunnen helpen spijsverteringsproblemen te voorkomen

In Nederland kampen momenteel 80.000 mensen met een chronische darmontsteking. Ongeveer de helft van deze personen heeft te maken met colitis ulcerosa (24).

Colitis ulcerosa is een chronische ontsteking van het slijmvlies van de dikke darm.

Uit onderzoek is gebleken dat sommige probiotische Bifidobacterium en Lactobacillus-stammen de symptomen van milde Colitis ulcerosa kunnen verbeteren (25).

In een onderzoek werd zelfs aangetoond dat het gebruik van probiotica net zo effectief kan zijn als het gebruik van medicijnen om colitis ulcerosa in bedwang te houden (26).

Onderzoek wijst er ook op dat het gebruik van probiotica nuttig kan zijn om te helpen tegen de symptomen van prikkelbare darm syndroom (27)

Je kunt buikpijn door probiotica dus laten afnemen!

Voordelen Probiotica #6: kunnen helpen je immuunsysteem te verbeteren 

Door een gezonde darmflora in stand te houden met probiotica is je spijsverteringskanaal beter in staat om vezels te verwerken tot korteketenvetzuren zoals butyraat, propionaat en acetaat.

Deze vetten zijn belangrijk voor je darmwand en ze dragen bij aan verschillende stofwisselingsfuncties (28)(29).

Deze vetten zijn daarnaast ook belangrijk voor het immuunsysteem. Ze verstevigen namelijk de darmwand, waarmee wordt voorkomen dat er ongewild schadelijke stoffen de darmwand passeren en in de bloedbaan terecht komen (30)(31)(32)(33).

Probiotica kunnen je immuunsysteem een boost geven door dat ze de darmflora herstellen en slechte bacteriën tegengaan (34).

Bij verschillende onderzoeken werd het verband tussen probiotica-gebruik en het immuunsysteem vastgesteld. Onderzoek onder kinderen wees op een verminderde kans van infecties aan de luchtwegen (35).

Ook is er bij wetenschappelijk onderzoek aangetoond dat sommige probiotica-stammen effectief zijn voor het verminderen van infecties aan de urinewegen bij vrouwen. (36)

Voordelen Probiotica #7:  kunnen helpen bij gewichtsverlies en vetverlies

 Yep, ook voor gewichtsverlies kunnen probiotica op verschillende manieren een nuttige rol spelen (37).

Maar, dit betekent niet dat je onbeperkt pizza kunt eten zolang je er een probiotica-capsule bij neemt… Het ligt (helaas) toch iets genuanceerder. Niet elke probiotica functioneert op dezelfde manier.

De ene probiotica-stam werkt subtieler dan de andere, sommigen dragen zelfs niet bij aan gewichtsverlies.

Probiotica kunnen je langer een verzadigd gevoel geven, meer calorieën laten verbranden en minder vet laten opslaan.

Dit komt mede doordat bepaalde hormonen, zoals GLP-1, positief worden kunnen worden beïnvloed door probiotica. GLP-1 is een hormoon dat ervoor zorgt dat de maag langer vol blijft (38)(39).

Andere onderzoeken wijzen uit dat er zelfs probiotica-stammen zijn die een directe invloed hebben op gewichtsverlies.

In een onderzoek onder vrouwen die aan afslankdieet volgden wees uit dat vrouwen die Lactobacillus rhamnosus namen gedurende 3 maanden 50% meer gewichtsverlies hadden dan vrouwen die deze probiotica-stam niet gebruikten (40).

Dit mag toch wel een spectaculair resultaat genoemd worden!

Om alle verbanden tussen specifieke probiotica-stammen en gewichtsverlies in kaart te brengen is aanvullend wetenschappelijk onderzoek nodig, maar er zijn dus zeker indicaties dat het gebruik van probiotica gewichtsverlies kan ondersteunen (41).

Tot Slot

In dit artikel hebben we de gezondheidsvoordelen van probiotica op een rij gezet. Probiotica spelen een belangrijke rol in de gezondheid van jouw darmstelsel.

De darmen zijn ontzettend belangrijk voor jouw dagelijkse welzijn en je gezondheid. Ze zijn betrokken bij hormoonproductie, je immuunsysteem en natuurlijk ook je spijsvertering.

Je kunt dit probleem ‘tackelen’ door ervoor te zorgen dat je darm microbioom op orde is. Door je darmen te voorzien van goede bacteriën krijgen slechte bacteriën geen kans om zich te ontwikkelen.

De volgende gezondheidsvoordelen worden in verband gebracht met de consumptie van probiotica:

• Probiotica kunnen helpen om diarree te voorkomen en te verhelpen
• Probiotica kunnen helpen om sommige mentale aandoeningen te verbeteren
• Probiotica kunnen helpen het hart gezond te houden
• Probiotica kunnen mogelijk helpen om bepaalde (huid)allergieën te bestrijden
• Probiotica kunnen helpen spijsverteringsproblemen te voorkomen
• Probiotica kunnen helpen je immuunsysteem te verbeteren
• Probiotica kunnen helpen bij gewichtsverlies

Bron: Dennis van Gerven op de site elkehaptelt.nl

Probiotica

Het darm microbioom (voorheen: darmflora) is een verzamelnaam voor alle bacteriën die in de darm leven. In totaal zijn dat ongeveer 100 biljoen bacteriën. Deze darmbacteriën kunnen onderverdeeld worden in nuttige en schadelijke bacteriën. Bij een gezond microbioom zijn de nuttige en schadelijke bacteriën met elkaar in evenwicht. De binnenkant van de darmwand is in dat geval helemaal bezet met bacteriën. De schadelijke bacteriën kunnen zich daardoor  niet vermenigvuldigen, omdat er onvoldoende ruimte en voedsel is voor nieuwe bacteriën. Zo blijft het evenwicht in stand.

Het microbioom kan veranderen door bijvoorbeeld ziekte, een infectie of een behandeling met medicijnen zoals antibiotica. Antibiotica doden namelijk niet alleen schadelijke bacteriën, maar ook de nuttige bacteriën uit het microbioom. Hierdoor raakt  het microbioom verstoord en ontstaan er lege plekken op de darmwand. De schadelijke darmbacteriën krijgen daardoor de kans om zich te vermenigvuldigen. Wanneer deze schadelijke bacteriën de overhand krijgen, kunnen we klachten krijgen of ziek worden.